نقشه شمیم

سامانه شمیم: به سیستم جامع اطلاعات املاک و کاداستر گفته می شود که نقشه کاداستر املاک و اراضی را به صورت یکپارچه ثبت و ضبط می کند. گیرنده های روور جی پی اس جهت ثبت نقشه یو تی ام شمیم به کار گرفته می شوند.

سامانه شمیم چیست؟  ( شبکه مدیریت یکپارچه ملک)

سامانه شمیم اخیرا در ادارات ثبت  راه اندازی شده است که با سیستم یو تی ام تفاوت دارد. سیستم یو تی ام یک سیستم جهانی است اما شمیم یک سیستم ملی است. این دو سیستم کاربرد های مختص به خود را دارند که هر دو برای امور مربوط به اخذ سند تک برگی از اداراه ثبت  الزامی هستند.

 از ابتدای سال 95 طرح امکان سنجی و مطالعاتی شمیم (شبکه ملی یکپارچه مالکیت)  آغاز شد که با بررسی‌های به عمل آمده از نقشه‌ها و عکس‌های هوایی  و با توجه به پارامترهایی همچون وسعت و موانع ارتفاعی (کوه‌ها و ساختمان‌های بلند و دکل‌های مخابراتی) پیاده سازی با نصب انتن مربوط به ایستگاه مرجع بر روی ساختمان اداره ثبت  آغاز شد و با پیگیری های به عمل آمده آنتن مربوطه بر روی ساختمان اداره کل نصب و راه اندازی شد.

سامانه شمیم  بر اساس قانون حد نگار و آیین نامه مصوب و به منظور تثبیت اراضی تحت تولیت ادارات دولتی با صدور اسناد کاداستری، استاندارد سازی عملیات تهیه نقشه های کاداستری و یکپارچه سازی عملیات اجرایی مربوطه در سطح  و جلوگیری از بروز تداخل و تعارض در صدور اسناد و تزاحم حاصله تشکیل شد

شمیم در حقیقت چیزی فراتر از یک شبکه از ایستگاه های ثابت  GNSS است این سامانه ترکیبی از ایستگاه های، نقشه شمیم واحد های ثبتی و گیرنده های روور توزیع شده بین آنها، زیر ساختهای سخت افزاری، شبکه و نیروی انسانی، مدیریت کاربران، نظارت و پشتیبانی از سیستم، نرم افزار های مدیریت کاربران، نرم افزار های واسط جهت صدور سند مالکیت و دستور العمل ها و شیوه نامه های اجرایی است.

پس از استقرار ایستگاه های دائمی و انجام محاسبات اولیه و توزیع روور ها بین نقشه شمیمان واحد های ثبتی وآموزش آنها و تعریف دسترسی ها و نصب نرم افزار های لازم، نقشه شمیمان می توانند در سیستم شمیم اقدام به برداشت حدود املاک کنند.

یکی از مزایای استفاده از سامانه شمیم  این است که این سیستم به صورت خودکار اجازه ورود قطعاتی که به درستی برداشت نشده اند را نمی دهد و این مهم یکی از نقاط قوت استفاده از شمیم است.

مطابق ماده 9 کلیه دستگاه ها مکلف هستند تمام مستندات و اطلاعات توصیفی املاک متعلق به خود یا تحت اداره خود از جمله مشخصات ثبتی، کاربری نام بهره بردار و نقشه های مختصات جغرافیایی املاک مذکور را با رعایت جنبه های امنیتی حداکثر ظرف مدت دو سال از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون تهیه کرده و جهت صدور سند مالکیت حدنگار در اختیار سازمان قرار دهند.

 این شبکه با قرائت‌های اولیه در ایستگاه‌های دائمی راه اندازی و با پوشش کامل در سطح هر استان، امکان عملیات تحدید حدود املاک و تکمیل نقشه کاداستر را با دقت بالا فراهم آورده و از تداخل و تعارض بین املاک با استفاده از تعیین موقعیت دقیق در سیستم‌های مختصات جهانی جلوگیری بعمل می آورد.

شمیم به معنی “شبکه ملی یکپارچه ملک” بوده و برای اهداف نقشه شمیم کاداستر بادقت ۵ سانتیمتری با ارتباط با ایستگاه های ثابت و برداشت آنی که با ارتباط مخابراتی و سیم کارت های متصل شده بر روی دستگاه های متحرک (روور) و در راستای پیاده سازی قانون حدنگار و یکپارچه سازی نقشه های کلی انجام میابد. در ادامه این طرح تمامی ارگان ها و ادارات و حتی نقشه شمیمان نظام مهندسی  نیز با استفاده از امکانات شمیم و با ایجاد ارتباط و مجوزهای قانونی اقدام به برداشت قطعات خواهد شد.

با اجرای طرح شبکه شمیم  از هزینه های مراحل ثبت و نگهداری اسناد ثبتی کاسته می‌شود.

طرح سامانه شمیم گام بزرگی در راستای تهیه نقشه های ارتفاعی مسطحاتی با سرعت بالا است که دقت سندهای صادره را بالا خواهد برد.

 از مزایای طرح شمیم ایجاد شبکه ملی نقشه شمیم است، که از این پس تمامی ارگان ها و سازمان ها می توانند به جهت دقت بالای سیستم با ارتباط با این شبکه نقشه دقیق تهیه نمایند، که دارای دقت مطالعاتی بسیار بالایی است و به جهت آنلاین بودن و داشتن سیم کارت روی دستگاه های سیار اطلاعات و مختصات به صورت آنلاین به مرکز ارسال می گردد.

 از اهداف عمومی کارهای مطالعاتی ژئودینامیکی و زمین شناسی میکروژئودوی و مطالعات جابجایی گسل و سدها و سازه های بزرگ می باشد.

همچنین نقشه های دقیق مسطحاتی و کاداستر با دقت زیر ۵ سانتیمتر است که به صورت همزمان است که با تحویل دستگاه‌های روور (سیار) در سطح استان به تعداد نقشه شمیمان، به سرعت نقشه شمیمی افزوده خواهد شد. که با برنامه های دقیق و از پیش تعیین شده بتوان به اهداف ماده ۹ و ۱۰ قانون حدنگار برسیم.

از مزایای این سامانه این است که تثبیت موقعیت املاک  در کاداستر دقیق تر و صحیح تر خواهد شد. و باعث جلوگیری از تداخل و تعارض املاک می گردد. و در عمل استقرار پلاک های ثبتی در موقعیت جهانی صحیح تر خواهد بود. و سامانه جامع املاک و کاداستر دقیق تر، مطمئن تر و جامع ترخواهد بود. و نقش مهمی در اجرای بهینه قانون کاداستر و حد نگاری دارد.

 با استفاده از اطلاعات این شبکه از این پس کلیه نقشه‌ها در یک سیستم مختصات واحد تهیه و وارد بانک اطلاعاتی خواهد شد در نتیجه مسائلی از قبیل تداخل بین نقشه ها از بین خواهد رفت.

از مزایای دیگر این روش، استفاده از آن در مواقع بحران از جمله سیل، زلزله و جنگ است. که با از بین رفتن حد فاصل بین املاک  و پلاک های ثبتی، میتوان از اطلاعات و مختصات دقیق و مطمئن روش فوق، حد فاصل و موقعیت املاک را با دقت بسیار بالایی احیاء نمود و از هرگونه تضییع حقی جلوگیری کرد.

در این شبکه تحدید حدود املاک در سیستم مختصات جهانی با دقت بالا و به‌صورت لحظه‌ای انجام می‌شود و درنتیجه اسناد مالکیت کاداستری  با دقت بسیار بالا صادر می‌شود.

با اجرای این طرح امکان استفاده کاربران ثبتی و افراد ذیصلاح از سرویس ها و خدمات این طرح با بهره گیری از گیرنده های GNSS فراهم خواهد شد و کاربران می توانند عوارض و گوشه ها املاک  را با دقت مناسب برداشت و تصیحات لازم را از سامانه مربوط دریافت نمایند. با استقرار این شبکه در تکمیل طرح کاداستر خصوصا کاداستر زراعی و روستایی تسریع می گردد.

املاکی که با استفاده از شمیم ثبت و صدور سند می‌شود در صورتی که به هر علتی حدود آنها در طبیعت از بین برود یا مورد تجاوز دیگران قرار گیرد با دقت سانتی‌متر قابل پیاده‌سازی دوباره است و حقوق مالکان با توجه به ثبت مختصات گوشه‌های املاک   در بانک کاداستر هر استان نزد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور حفاظت می‌شود.

همچنین از دیگر مزیت‌های راه اندازی این سامانه جلوگیری از هرج و مرج‌های مالکیتی پس از حوادث غیرمترقبه است و چنانچه از این پس با وقوع بلایای طبیعی مانند سیل، زلزله و نظایر آن، حدود املاک  از بین برود، شبکه شمیم از بسیاری از نابهنجاری ها در این حوزه جلوگیری خواهد کرد.

بنابراین با مشخص شدن محدوده املاک بسیاری از تعارضات املاک و مشکلاتی که در حال حاضر در خصوص محدوده املاک وجود دارد رفع می‌شود.

امیدواریم این طرح علاوه ‌بر اینکه سبب کاهش دعاوی ملکی شود، گام بزرگی به‌ منظور تهیه نقشه‌های ارتفاعی مسطحاتی با سرعت بالا باشد که دقت سندهای صادره را بالا خواهد برد. چراکه اختلافات ملکی ناشی از ایرادهای سندی همیشه در ایران یکی از چالش های بزرگ بوده است.

 

مختصات شمیم  یا به عبارتی همان شبکه موقعیت یابی یکپارچه مالکیت ها می باشد. مختصات شمیم برای نقشه شمیمی کاداستر بادقت ۵ سانتیمتری است.

مختصات شمیم با ارتباط با ایستگاه های ثابتی که توسط سازمان ثبت املاک کشور  مشخص شده و برداشت فوری که با ارتباط اینترنتی دستگاه های متحرک (Rover) و با اجرای قانون حدنگار و یکپارچه سازی نقشه های کلی انجام می گیرد.

این سیستم سبب گردیده است که تمامی املاک و اراضی کشور در یک سیستم مختصاتی یکپارچه ثبت گردند.

در اصطلاح هیچ ملک یا زمینی با ملک یا زمین دیگری هم پوشانی معنادار نداشته و بصورت کاملا مجزا جانمایی گردد.

همچنین شمیم ضمن تدقیق اطلاعات مکانی املاک، زیرساختی برای توسعه استفاده از فن آوری های ماهواره ای در سطح کشور نیز تاثیرگذار است.

سامانه شمیم چیست؟

شمیم به معنی “شبکه ملی یکپارچه ملک” بوده و برای اهداف نقشه برداری کاداستر بادقت ۵ سانتیمتری با ارتباط با ایستگاه های ثابت و برداشت آنی که با ارتباط مخابراتی و سیم کارت های متصل شده بر روی دستگاه های متحرک (روور) و در راستای پیاده سازی قانون حدنگار و یکپارچه سازی نقشه های کلی انجام میابد. در ادامه این طرح تمامی ارگان ها و ادارات و حتی نقشه برداران نظام مهندسی نیز با استفاده از امکانات شمیم و با ایجاد ارتباط و مجوزهای قانونی اقدام به برداشت آنی قطعات خواهد شد.

طرح سامانه شمیم گام بزرگی در راستای تهیه نقشه های ارتفاعی مسطحاتی با سرعت بالا است که دقت سندهای صادره را بالا خواهد برد.

از مزایای طرح شمیم ایجاد شبکه ملی نقشه برداری است، که از این پس تمامی ارگان ها و سازمان ها می توانند به جهت دقت بالای سیستم با ارتباط با این شبکه نقشه دقیق تهیه نمایند، که دارای دقت مطالعاتی بسیار بالایی است و به جهت آنلاین بودن و داشتن سیم کارت روی دستگاه های سیار اطلاعات و مختصات به صورت آنلاین به مرکز ارسال می گردد. از اهداف عمومی کارهای مطالعاتی ژئودینامیکی و زمین شناسی میکروژئودوی و مطالعات جابجایی گسل و سدها و سازه های بزرگ می باشد.

همچنین نقشه های دقیق مسطحاتی و کاداستر با دقت زیر ۵ سانتیمتر است که به صورت همزمان است که با تحویل دستگاه‌های روور (سیار) در سطح استان به تعداد نقشه برداران، به سرعت نقشه برداری افزوده خواهد شد. که با برنامه های دقیق و از پیش تعیین شده بتوان به اهداف ماده ۹ و ۱۰ قانون حدنگار برسیم.

از مزایای این سامانه این است که تثبیت موقعیت املاک در کاداستر دقیق تر و صحیح تر خواهد شد. و باعث جلوگیری از تداخل و تعارض املاک می گردد. و در عمل استقرار پلاک های ثبتی در موقعیت جهانی صحیح تر خواهد بود. و سامانه جامع املاک و کاداستر دقیق تر، مطمئن تر و جامع ترخواهد بود. و نقش مهمی در اجرای بهینه قانون کاداستر و حد نگاری دارد.

از مزایای دیگر این روش، استفاده از آن در مواقع بحران از جمله سیل، زلزله و جنگ است. که با از بین رفتن حد فاصل بین املاک و پلاک های ثبتی، میتوان از اطلاعات و مختصات دقیق و مطمئن روش فوق، حد فاصل و موقعیت املاک را با دقت بسیار بالایی احیاء نمود و از هرگونه تضییع حقی جلوگیری کرد.

با اجرای این طرح امکان استفاده کاربران ثبتی و افراد ذیصلاح از سرویس ها و خدمات این طرح با بهره گیری از گیرنده های GPS فراهم خواهد شد و کاربران می توانند عوارض و گوشه ها املاک را با دقت مناسب برداشت و تصیحات لازم را از سامانه مربوط دریافت نمایند. با استقرار این شبکه در تکمیل طرح کاداستر خصوصا کاداستر زراعی و روستایی تسریع می گردد.

پروژه ایجاد شبکه موقعیت یابی یکپارچه مالکیت ها (سامانه شمیم ) در کل کشور در تابستان سال 1395 آغاز گردید و با نصب 144 ایستگاه دائم بر روی ساختمان واحدهای ثبتی در زمستان همان سال به سرانجام رسید که توسط جناب آقای دکتر تویسرکانی معاونت معزز قوه قضائیه و ریاست محترم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور همزمان با دهه مبارک فجر سال 1395 افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت .

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با داشتن بیش از 440 واحد ثبتی و 1200 نقشه بردار یک بستر مناسب جهت پیاده سازی شبکه دائمی GNSS در اختیار دارد و با اتکا به این زیر ساخت ارزشمند توانسته است در سطح ملی اقدام به طراحی و پیاده سازی " شبکه موقعیت یابی یکپارچه مالکیت ها" که به اختصار "شمیم" نامیده می شود، نموده تا ضمن تدقیق اطلاعات مکانی املاک، زیرساختی برای توسعه استفاده از فن آوری های ماهواره ای در سطح کشور باشد.

شمیم در حقیقت چیزی فراتر از یک شبکه از ایستگاه های دایمی GNSS است. شمیم ترکیبی از ایستگاه های دایمی، نقشه برداران واحد های ثبتی و گیرنده های روور توزیع شده بین آنها، زیر ساختهای سخت افزاری، شبکه و نیروی انسانی، مدیریت کاربران، نظارت و پشتیبانی از سیستم، نرم افزار های مدیریت کاربران، نرم افزار های واسط جهت صدور سند مالکیت و دستور العمل ها و شیوه نامه های اجرایی است. پس از استقرار ایستگاه های دایمی و انجام محاسبات اولیه و توزیع روور ها بین نقشه برداران واحد های ثبتی وآموزش آنها و تعریف دسترسی ها و نصب نرم افزار های لازم، نقشه برداران می توانند در سیستم شمیم اقدام به برداشت حدود املاک نمایند. یکی از مزایای استفاده از شمیم این است که این سیستم به صورت خودکار اجازه ورود قطعاتی که به درستی برداشت نشده اند را نمیدهد و این مهم یکی از نقاط قوت استفاده از شمیم است.

سیستم شمیم پایان کار نیست، بلکه نقطه شروع اصلاح موقعیت املاک در یک سیستم یکپارچه است. استفاده از این سیستم نه تنها از ورود داده های هندسی غیر دقیق جلو گیری میکند، بلکه خطاهای احتمالی موجود را نیز اصلاح می کند و این امر جز با همکاری و هماهنگی و سخت کوشی، محقق نخواهد شد .

مختصات شمیم ترکیبی از موارد ذیل می باشد

1. ایستگاه های دایمی
2. نقشه شمیمان واحد های ثبتی
3. گیرنده های روور توزیع شده بین آنها
4. زیر ساختهای سخت افزاری
5. شبکه و نیروی انسانی
6. مدیریت کاربران
7. نظارت و پشتیبانی از سیستم
8. نرم افزار های مدیریت کاربران
9. نرم افزار های واسط جهت صدور سند مالکیت
10. دستور العمل ها و شیوه نامه های اجرایی

 

شایان ذکر است، پس از استقرار ایستگاه های دائمی کورس و انجام محاسبات اولیه و توزیع روور ها بین نقشه شمیمان واحد های ثبتی وآموزش آنها و تعریف دسترسی ها و نصب نرم افزار های لازم، نقشه شمیمان  می توانند در سیستم شمیم اقدام به برداشت حدود املاک نمایند.

یکی از مزایای استفاده از شمیم عدم اجازه خودکار این سیستم برای ورود قطعاتی که به درستی برداشت نشده است.

مورد فوق الذکر یکی از نقاط قوت استفاده از شمیم  است.

گفتنی است، استفاده از این سیستم نه تنها از ورود داده های هندسی غیر دقیق جلو گیری میکند، که خطاهای احتمالی موجود را نیز اصلاح می نماید.

این شبکه با قرائت‌های اولیه در ایستگاه‌های دائمی ا راه اندازی و با پوشش کامل در سطح استان، امکان عملیات تحدید حدود املاک و تکمیل نقشه کاداستر را با دقت بالا فراهم آورده و از تداخل و تعارض بین املاک با استفاده از تعیین موقعیت دقیق در سیستم‌های مختصات جهانی جلوگیری بعمل می آورد.

برای راه اندازی شبکه طرح امکان سنجی و مطالعاتی شمیم(شبکه ملی یکپارچه مالکیت) در این  هر استان قریب به 2 میلیارد ریال هزینه شده است  با اجرای طرح شبکه شمیم از هزینه های مراحل ثبت و نگهداری اسناد ثبتی کاسته می‌شود.

با استفاده از اطلاعات این شبکه از این پس کلیه نقشه‌ها در یک سیستم مختصات واحد تهیه و وارد بانک اطلاعاتی خواهد شد در نتیجه مسائلی از قبیل تداخل بین نقشه ها از بین خواهد رفت.

در این شبکه تحدید حدود املاک  در سیستم مختصات جهانی با دقت بالا و به‌صورت لحظه‌ای انجام می‌شود و درنتیجه اسناد مالکیت کاداستری با دقت بسیار بالا صادر می‌شود.

املاکی که با استفاده از شمیم ثبت و صدور سند می‌شود در صورتی که به هر علتی حدود آنها در طبیعت از بین برود یا مورد تجاوز دیگران قرار گیرد با دقت سانتی‌متر قابل پیاده‌سازی دوباره است و حقوق مالکان با توجه به ثبت مختصات گوشه‌های املاک  در بانک کاداستر استان نزد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور حفاظت می‌شود.

با مشخص شدن محدوده املاک  بسیاری از تعارضات املاک و مشکلاتی که در حال حاضر در خصوص محدوده املاک وجود دارد رفع می‌شود.

این طرح علاوه ‌بر اینکه سبب کاهش دعاوی ملکی می‌شود، گام بزرگی به‌ منظور تهیه نقشه‌های ارتفاعی مسطحاتی با سرعت بالا است که دقت سندهای صادره را بالا خواهد برد.

 

به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه‌برداری کشور، در راستای همکاری بین این دو سازمان مختصات ۱۴۳ ایستگاه سامانه شمیم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در چندین بازه زمانی به روز رسانی و در چارچوب مختصات مرجع جهانی ITRF۲۰۱۴ و همچنین در مبنای مسطحاتی ملی IRGD۲۰۱۰ محاسبه و ارائه شده است.

برای محاسبه مختصات ایستگاه‌های سامانه شمیم  در چارچوب مختصات مرجع جهانی ITRF۲۰۱۴، از نرم‌افزار GAMIT/GLOBK نسخه ۱۰.۷ با اتصال به ۱۶ ایستگاه جهانی IGS و ایستگاه‌های شبکه دائمی ژئودینامیک و GNSS ایران استفاده شده است.

همچنین محاسبه مختصات ایستگاه‌های سامانه شمیم در مبنای مسطحاتی ملی از استراتژی مشابه نحوه تعیین مختصات ایستگاه‌های شبکه‌های مبنایی کشور در مبنای مسطحاتی ملی به کار گرفته شده است.

 در این روش مختصات نقاط در مبنای مسطحاتی ملی با اعمال پارامترهای ترانسفورماسیون و مدل تغییر شکل منطقه به مختصات حاصل از پردازش داده‌ها در چارچوب مختصاتی مرجع ITRF با استفاده از نرم‌افزار علمی GAMIT/GLOBK تعیین می‌شود.

شبکه ایستگاه‌های دائمی ژئودینامیک و GNSS سازمان نقشه‌برداری کشور در سال ۱۳۸۳ ایجاد و فاز اول آن شامل ۱۰۶ ایستگاه در اوایل دی ماه ۱۳۸۵ به بهره‌برداری رسید.

در سال ۱۳۹۲ سازمان نقشه‌برداری کشور، فاز دوم تکمیل شبکه ایستگاه‌های دائمی تکمیل و گزارش مربوط به نتیجه پردازش جدید ۱۲۵ ایستگاه این شبکه را در چارچوب مختصات ITRF۲۰۱۴ ارائه داد.

یکی از مهم‌ترین وظایف سازمان نقشه‌برداری کشور به عنوان نهاد سیاستگذار در امر تهیه نقشه و اطلاعات مکانی، ایجاد، حفظ و گسترش شبکه‌های مبنایی به عنوان چارچوب مرجع ملی برای تهیه نقشه‌های قابل اتصال از مناطق مختلف کشور، انجام پروژه‌های نقشه‌برداری، عمرانی، اکتشافی و بسیاری دیگر است. از این رو سازمان نقشه‌برداری کشور از گذشته اقدام به ایجاد و گسترش شبکه‌های مبنایی ژئودزی، ترازیابی دقیق و گرانی‌سنجی با دقت و درجات مختلف در سطح کشور کرده است، به‌طوریکه امروزه تمامی نقشه‌ها و پروژه‌های نقشه‌برداری کشور با اتصال به این نقاط مبنایی تهیه می‌شوند.

با پیشرفت تکنولوژی و افزایش پوشش ماهواره‌های تعیین موقعیت، ایجاد شبکه ایستگاه‌های دائمی در کشورهای مختلف گسترش یافت.

 

نقشه برداری یکی از قدیمی ترین تکنیک های مورد استفاده بشر بوده و از آن برای تعیین حدود اراضی استفاده می کرده اند. اما با پیشرفت آبادیها و بالا رفتن ارزش زمینهای شهرها و مزارع، اهمیت نقشه برداری بیشتر نمود پیدا می کند، بطوریکه در حال حاضر ارزش بالای زمینها در شهرهای بزرگ باعث شده است.

در تهیه حدود املاک دقت بالایی رابه کار ببرند و این دقت بالا لازمه اش تهیه نقشه های بزرگ مقیاس می باشد، این نوع نقشه برداری که باعث تهیه نقشه های بزرگ مقیاس می شود را نقشه برداری ثبتی یا کاداستر گویند.کاداستر: مجموعه دفاتر و اسنادی است که دلالت بر مساحت اراضی مزروعی و غیر مزروعی و ابنیه و املاک و نقشه و حدود ترسیمی آنها در مناطق مختلف کشور می کند و غرض از آن تعیین مالیاتهای اراضی بر حسب ارزش املاک و منافع آنهاست.

یکی از اهداف کاداستر شهری تعیین نوع املاک برای ارزیابی مالیاتهای اراضی بر حسب ارزش آنها می باشد. یکی از دیگر  مهمترین اهداف کاداستر شهری رفع دعاوی مربوط به املاک می باشد که در اینصورت دادگاه مراتب را در اختیار سازمان ثبت اسناد و املاک قرار می دهد تا سازمان با اعزام نقشه بردار سرزمین و برداشت دقیق املاک حدود و موقعیت ملکها را مشخص نماید تا از این طریق به دعوای طرفین خاتمه داده شود.دیگر هدف کاداستر تهیه نقشه های دقیق با حدود دقیق برای صدور سند مالکیت می باشد.

برای ارتقا از این مرحله به سیستمی کارآمد و جامع که شامل زیر سیستم های متعدد و متفاوت نیز باشد. خودکاری (اتوماسیون) یک اصل است.سیستم اطلاعات زمین ابزاری است برای تصمیم گیری های قانونی مدیریتی و اقتصادی و کمکی که برای برنامه ریزی و توسعه از یک سو شامل یک پایگاه داده ها حاوی اطلاعات فیزیکی فضایی و زمین- مرجع برای یک ناحیه مشخص می شود و از سوی دیگر تکنیک های جمع آوری، به هنگام سازی، پردازش و توزیع قانونمند داده ها را در بر می گیرد.برای انجام کاداستر از سیستمها و تکنیکهای چون GPS (سیستم نقاط جغرافیایی)، GIS (سیستم اطلاعات جغرافیائی)،  فتوگرامتری (تبدیل تصاویر ماهواره  ای و عکسهای هوائی به نقشه) و غیره استفاده می شود.GPS سیستمی است که دامنه کاربرد و کارآیی آن از محدوده علوم مهندسی نقشه برداری، ژنودزی و فتوگرامتری فراتر رفته و دیگر شاخه ها را همانند سنجش از دور، جغرافیا، محیط زیست، ژئوفیزیک، حمل و نقل، ناوبری، ترافیک و غیره در بر گرفته است. 

جی پی اس همان سیستمی است که توانسته در مدت زمان کوتاهی در اثر علوم مهندسی کارایی خویش را به اثبات برساند. از جمله این مسائل تعیین موقعیت دقیق نقاط ژنودزی است که استفاده از روشهای سنتی نقشه برداری، همانند نجوم ژنودزی، نیاز به محاسبات پیچیده و زمان طولانی دارد. اما GPS به راحتی می تواند تعیین موقعیت نماید. بزرگترین کشتیها و هواپیماها در بدترین شرایط جوی به وسیله  GPS به راحتی می تواند تعیین موقعیت نماید. با کاربرد روز افزون نقشه های بزرگ مقیاس  نارسائی نقشه برداری زمینی  آشکار شد. برای از بین رفتن مشکلات اساسی نقشه برداری زمینی فکر استفاده از عکس در نقشه برداری قوت گرفت و رشته فتوگرامتری بوجود آمد و این رشته امروز در اغلب رشته های علمی و فنی بصورت ابزاری دقیق و سریع درآمده است.فتو گرامتری تکنیک یا علمی است که از عکس برای تعیین شکل اندازه ها، وضعیت جسم در فضا و بالاخره مطالعه ساختمان و خواص دیگر آن بکار می رود. با وجود این هنوز هم اولین کاربرد فتوگرامتری یعنی تهیه نقشه مهمترین مورد استفاده از آنرا تشکیل می دهد. GIS یک مجموعه ابزار نیرومند و قوی برای جمع آوری، ذخیره سازی و بازیافت است. وسیله ای جهت بسط و گسترش کاربرد نقشه هاست.ورود کامپیوتر و دور سنجی و الکترونیک در علوم جغرافیایی و نقشه برداری ضمن دقت اندازه گیری و محاسبات ترسیم و تهیه نقشه، در هزینه و زمان و نیروی متخصص صرفه جویی روز افزونی را بوجود آورده است.سیستم اطلاعات جغرافیایی عبارت است از فرآیند برقراری تعیین موقعیت محل شناسایی عوارض و پدیده ها و بیان چگونگی آنها.برای فعالیت سیستم اطلاعات جغرافیایی سه جز» اصلی نیز است:

 

1- شرایط و محیط کار که از مجموعه نرم افزار و سخت افزار تشکیل شده است.

2 -داده ها و اطلاعات (bata)

3- مراکز استفاده کننده از سیستم اطلاعات جغرافیایی: مدیران اجرایی و برنامه ریزان جامعه بیشترین استفاده کنندگان را تشکیل می دهند.

4- کاربرد  GIS در مدیریت منابع طبیعی، برنامه ریزی های توسعه برنامه ریزی شهری و روستایی (کاربردی اراضی، کاداستر و داده های آماری)، طرح ریزی ملی و منطقه ای امکان پذیر است.

 

سیستم موقعیت یابی جهانی چیست؟

GPSیعنی سیستم موقعیت یاب جهانی این سیستم تشکیل شده است از یک شبکه 24 ماهواره ای در مدار زمین که توسط وزارت دفاع دولت آمریکا پشتیبانی میشود.

هـدف اصـلی و اولـیـه از طـراحـی GPS ، اهـداف نـظامـی بـوده امـا از ســال 1980 به بـعــد بـرای اسـتـفاده های غــیر نـــــظامی نیز در دسترس قرار گرفت. GPS در تمام شرایط بصورت 24 ساعت در شبانه روز و در تمام دنیا قابل استفاده می باشد . و هیچ گونه بهائی بابت این خدمات اخذ نمی شود.

 

GPS چطور کارمی کند ؟

ماهواره های GPS هر روز دوبار در یک مدار دقیق دور زمین میگردند و سیگنال های حاوی اطلاعات را به زمین می فرستند.

GPS براساس زمان مقایسه زمان ارسال و دریافت سیگنال توسط یک ماهواره کار می کند . اختلاف زمان مشخص می کند که گیرندة GPS چقدر از ماهواره دور است . حال با انداره گیری مسافت از چند ماهواره گیرندة GPS میتواند موقعیت کاربر را مشخص نموده حتی روی نقشه الکترو نیکی نمایش دهد.

یک گیرندة GPS بایستی حداقل سیگنالهای 3 ماهواره را برای تعیین دقیق 2 موقعیت (طول و عرض جغرافیایی ) یک شیء دریافت نماید و سیگنالهای 4 ماهواره یا بیشتر میتواند 3 موقعیت (طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع ) را نشان دهد.

هم چنین ازGPS میتوان برای اندازه گیری سرعت ، جهت یابی ، جستجو ، مسافرت طولانی ،‌رفتن به مقصد ، زمان طول و مغرب خورشید و غیره نیز استفاده کرد .

 

سیستم ماهواره ای GPS:

24 مارهواره در بخش های مختلف فضای زمین در مداری خاص با فاصله حدود 12000 مایلی بالای سر ما قرار گرفته است.

آنها با یک سرعت ثابت در حرکتند و در هر 24 ساعت دوبار دور زمین را با سرعتی معادل 7000 مایل در ساعت می گردند.

ماهواره های GPS توسط انرژی خورشید تغذیه میشوند آنها مجهز به باطریهای قابل شارژ اتوماتیک برای زمانهای بارندگی یا خورشید گرفتگی می باشند.

yocket booster های کوچک روی هر ماهواره آنها را دریک مسیر پروازی صحیح نگهداری می کنند.

 

از ماهواره های GPS بیشتر بدانید:

- اولین ماهواره GPS در سال 1978 با موفقیت به فضا پرتاب شد.

- درسال 1994 تمامی 24 ماهواره در مدار زمین قرار گرفت.

- هر ماهواره برای 10 سال مأموریت ساخته میشود و پس از طی این زمان حتماً بایستی ماهواره دیگر جایگزین گردد.

- وزن یک ماهواره GPS حدود 2000 پوند (معادل 907 کیلو گرم ) با 17 فوت عرض (18/5متر).

- قدرت انتقال آنها هم 50 وات یا کمتر می باشد .

 

کنترل زمینی GPS

در قسمت بالا درباره بخش فضایی سیستم GPS صحبت شد؛حال به سراغ بخش کنترل زمینی این سیستم می رویم : این بخش شامل ایستگاههای کنترل زمینی است که دارای مختصات معلوم هستند و موقعیت آنها از طریق روشهای کلاسیک تعیین موقعیت نظیر روش VLBI (تعیین فواصل بلند توسط کوازارها)و روش SLR (فاصله سنجی ماهواره ای با امواج لیزر ) بدست آمده است. این ایستگاه ها وظیفه تعقیب ومشاهده شبانه روزی ماهواره های GPS را بر عهده دارند . این بخش بوسیله محاسبات ریاضی پیچیده از طریق محاسبه معادله پلی نومیال (Polynomials) ریاضی بطریق کمترین مربعات ، پارامترهای مداری (افمریزها)و موقعیت ماهواره ها را نسبت به یک سیستم مختصات ژئودتیک ژئوسنتریک (مبدا سیستم مختصات تقریبا در مرکززمین قرار دارد.) محاسبه می نماید.

تعداد این ایستگاههای زمینی 5 عدد است که ایستگاه اصلی با نام کلرادو اسپرینگ در آمریکا قرار داردو 4 ایستگاه فرعی دیگر در نقاط دیگر کره زمین مستقر هستند. آخرین بخش از سیستم GPS ، قسمت USER یا کاربران سیستم می باشد که خود شامل دو بخش است:

الف) آنتن دریافت کننده اطلاعات ارسالی از ماهواره ها

ب ) گیرنده(پردازش کننده اطلاعات دریافتی و تعیین کننده موقعیت محل آنتن)

نرم افزار و میکروپروسسور داخل گیرنده فاصله بین آنتن زمینی تا ماهواره های مرتبط با گیرنده ه را تعیین می کند سپس با استفاده از حداقل 4 ماهواره موقعیت X وY و ارتفاع محل استقرار آنتن یا همان گیرنده تعیین میشود.

* نکته مهمی که می بایست مورد توجه قرار گیرد اینست که ارتفاعی که GPS به ما می دهدبا ارتفاع موجود در نقشه ها و اطلس ها فرق میکند.ارتفاع GPS نسبت به سطح مبنایی بنام بیضوی است در حالی که ارتفاع موجود در نقشه ها ارتفاع اورتومتریک می باشدکه از سطح دریاهای آزاد محاسبه می گردد.مقدار این اختلاف در بیش ترین حالت در حدود 100 متر می باشد.

 

نمونه ای از کاربردهای سیستم GPS

پیش بینی زلزله ،نقشه برداری ، کاداستر ، کنترل امور مربوط به حمل و نقل و ترافیک ، کنترل حرکات تکتونیکی زمین ، کنترل جابجایی سدها و برج های بلند، پیش بینی وضع هوا ، ناوبری (زمینی،هوایی،دریایی) ، هیدروگرافی(آبنگاری) ، تعیین موقعیت سکوهای دریایی نفتی،تعیین موقعیت جزیره های مرجانی، مین یابی ، SCAN کردن دریا ، بروز رسانی سیستم های تعیین موقعیت اینرشیال ، استفاده جهت کنترل ماهواره های سنجش از دور(Remote Sensing) و..............

کاربرد دستگاه جی پی اس در نقشه برداری

امروزه سیستم تعیین موقعیت ماهواره ای (GPS) به عنوان ابزاری کارآمد جایگاه ویژه ای را در عرصه علوم مهندسی به خود اختصاص داده است، تعیین دقیق موقعیت، سرعت، قابلیت اطمینان بالا تا حد زیادی مدت زمان کار نقشه بردار را کوتاه کرده و باعث افزایش بهره وری گردیده است.

با استفاده از دستگاههای جی پی اس، نقشه برداری با دقت بالاتری صورت گرفته و به تبع آن نقشه تهیه شده از معابر، خیابانها، جاده ها، کوه یا رودخانه ها و منابع دیگر نیز به صورت دقیق انجام می شود که چنانچه این اطلاعات در سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS ذخیره شوند، میتوان از قابلیت های این سامانه جهت تجزیه و تحلیل های متفاوت استفاده نمود که امروزه استفاده از دستگاه GPS به همراه سیستم GIS برای استفاده بهتر از منابع و پیاده سازی سیستم های پشتیبان تصمیم گیر کاربرد فراوان دارد.

در گذشته برای نقشه برداری و قراول‌روی به مکانهایی با ارتفاع بالا نیاز بود تا با استقرار در آن بتوان نسبت به برداشت نقاط و عوارض و نقشه برداری اقدام نمود ولی با وجود دستگاه جی پی اس این امکان فراهم شده که با فواصل بیشتر، ایستگاهها را مستقر کرده و دیگر محدودیت های خط دید جهت قراول‌روی ایستگاهها، وجود نداشته باشد.

دستگاه GPS در نقشه برداری سواحل و آبراه ها نیز کاربرد دارد. این تکنولوژی علاوه بر تولید نقشه های دقیقتر هیدورگرافی به دریانوردان برای تغییرات عمق و خطرهای احتمالی در زیر آب، در مواقع لزوم هشدار می دهند. سازندگان پل ها و سکوهای نفتی نیز از جی پی اس برای بررسی های دقیق تغییرات هیدروگرافی استفاده می کنند.

فارغ از استفاده گسترده GPS در بخش های نظامی یکی دیگر از کاربردهای غیر نظامی بحث کاربرد آنها در تعیین جابه‌جایی شبکه های میکروژئودزی است. در این کاربرد به اندازه گیری و رفتارسنجی شبکه های میکروژئودزی سازه های حساس مانند سد پرداخته می شود. به منظور سنجش میزان حرکات هر سازه چندین نقطه پیرامونی و نقطه نشانه در محدوده و روی سازه به صورت پیلارهای بتنی ساخته می شود سپس نسبت اندازه گیری دقیق آنها در بازه‌های زمانی اقدام و تغییرات ثبت و محاسبه خواهدشد.

نقشه برداران می توانند با حمل GPS در کوله پشتی و یا با سوار کردن آن بر روی وسایل نقلیه، فرآیند جمع آوری اطلاعات دقیق و سریع را انجام دهند، که برخی از این سیستم ها به صورت بی سیم با گیرنده های مرجع به منظور ارائه مستمر اطلاعات مورد نیاز تصحیح خطا در ارتباط هستند که این امر باعث افزایش دقت به صورت بر خط خواهد شد که سطح بهره وری اکیپ های نقشه برداری را بسیار افزایش می دهد.

لغت کاداستر (Cadastre) یا در فارسی حدنگاری به معنای برداشت حدود اراضی و املاک به صورتی است که دارای ارزش حقوقی بوده و قابل استناد باشند. به همین منظور نقشه برداران و کارشناسان ثبتی با استفاده از ابزارهای نقشه برداری به جمع آوری اطلاعات مرتبط با کاداستر ازجمله تعیین موقعیت حدود اراضی و املاک، اطلاعات توصیفی مربوط به مالک و ملک و … می پردازند. در طرح جامع کاداستر که در تاریخ 04/12/1393 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور متولی قانون حدنگاری، صدور اسناد مالکیت حدنگاری، ایجاد و بهره برداری نظام جامع شناخته شد. سازمان مکلف شد که ظرف 5 سال از تاریخ لازم به اجرا شدن این قانون، موقعیت و حدود کلیه املاک و اراضی داخل محدوده مرزهای جغرافیایی کشور اعم از دولتی و غیردولتی را مشخص و ثبت نماید. این امر می بایست به گونه ای صورت پذیرد که هیچ نقطه ای از کشور بدون نقشه و اسناد مالکیت حدنگاری نباشد. بدین منظور این سازمان زیرساختی یکپارچه تحت عنوان شبکه ای یکپارچه از ایستگاه های دائم GNSS راه اندازی نموده که به آن شبکه تعیین موقعیت آنی RTK نیز گفته می شود. شبکه مذکور با نام شمیم شناخته می شود. این شبکه متشکل از 144 ایستگاه دائم GNSS در سراسر کشور است. پراکندگی این ایستگاه ها در سرتاسر کشور بین 70 تا 150 کیلومتر بوده که در نهایت سرویس هایی همچون RTK نقطه ای، RTK شبکه ای و پردازش آنلاین داده های خام را در اختیار کاربران خود می گذارد. این مسئله قابل ذکر است که وجود زیرساخت، شرط لازم امر کاداستر بوده اما شرط کافی نمی باشد.

از دیگر لازمه های حدنگاری در اختیار گرفتن ابزار مناسب جمع آوری اطلاعات مکانی و توصیفی است. با وجود سامانه تعیین موقعیت آنی شمیم، نقشه بردارن و کارشناسان ثبتی از ابزار GNSS برای جمع آوری اطلاعات مورد نظر استفاده خواهند کرد. این ابزار نه تنها سرعت برداشت اطلاعات را بهبود می بخشد بلکه موجب می گردد تا نقشه بردار بتواند نقشه های ثبتی و کاداستر شهری را با در اختیار داشتن دقتی در ابعاد سانتی متر و بدون نیاز به پردازش های دفتری ترسیم نماید. این امر باعث می شود تا جانمایی و تثبیت عرصه املاک به خوبی صورت پذیرد؛ چراکه نقشه برداران و کارشناسان ثبتی در فواصل بلند امکان برداشت اطلاعات را با دقتی سانتی متر به صورت RTK و حتی PPK خواهند داشت. البته این مسئله قابل ذکر است که کاداستر شهری برای گیرنده های GNSS یک محیط بسیار چالشی محسوب می شود. محیط های شهری مملو از ساختمان های مرتفع متراکم و دکل های فشار قوی برق بوده که یک گیرنده GNSS مناسب می تواند این امر را سهولت بخشد. از دیگر ویژگی های مناسب یک گیرنده GNSS در امر کاداستر می توان به نرم افزار و رابط کاربری آن اشاره نمود. از آنجا که امروزه اکثر افراد با تلفن های همراه هوشمند کار کرده و با آن ها سروکار دارند، پیشنهاد می گردد نرم افزار ابزار GNSS از یک رابط کاربری کاربر پسند و ساده برخوردار باشد.

در حال حاضر چهار سیستم GPS (آمریکا) و GLONASS (روسیه)  BeiDou (چین) و Galileo (اروپا) به عنوان  سیستم های اصلی ناوبری ماهواره ای در جهان به حساب می آیند. وجود خطاهای مختلف مانند تأثیرات اتمسفر بر انتشار امواج GNSS، دقت موقعیت یابی آنی توسط این سیستم ها را محدود می کند به طوریکه دقت معمول به دست آمده از سرویس استاندارد GNSS در حدود ۵ تا ۳۰ متر می باشد که این دقت، تأمین کنندۀ نیازها در بسیاری از کاربردها نظیر طراحی و اجرای پروژه های عمرانی و نقشه برداری، ناوبری هوایی (به خصوص در مرحلۀ فرود)، ناوبری دریائی (در لنگرگاه) نمی باشد.

سازمان نقشه برداری کشور اقدام به اجرای طرح ملی سامانۀ بهبود و کنترل دقت تعیین موقعیت و ناوبری ماهواره ای (شبکه ملی DGPS/RTK) نموده است. این پروژه تامین کننده یک زیرساخت بسیار مهم و کاربردی است که دامنه استفاده از آن در بسیاری از پروژه های خرد و کلان عمرانی، صنعتی، کشاورزی، محیط زیست، مدیریت بحران و… فراتر از حد تصور است. با توجه به اهمیت، منافع سرشار و صرفه جویی های حاصل از اجرای چنین پروژه‌ای، سازمان نقشه‌برداری هم اکنون پس از طی مراحل انجام مطالعات، طراحی و پیاده‌سازی این پروژه آماده است تا با سرویس‌دهی به کلیه بخش‌های دولتی و خصوصی کشور، ایران اسلامی را از منافع سرشار و صرفه جویی های حاصل از اجرای آن بهره‌مند سازد.

برای درک اهمیت، منافع سرشار و میزان صرفه جویی های حاصل از اجرای چنین پروژه‌ای، لازم است به پروژه مشابه در یکی از کشورهای همسایه (TUSAGA-Aktif کشور ترکیه) اشاره شود. ترکیه سالانه معادل ۲۲۰ میلیون دلار در زمینه ثبت املاک و کاداستر هزینه می‌کند که این هزینه در سال اول آغاز به کار سامانه TUSAGA-Aktif به میزان ۳۵ میلیون دلار کاهش پیدا کرد. این میزان صرفه جویی تنها در بخش ثبت املاک و کاداستر اتفاق افتاده است و بدیهی ذکر کاربردهای متنوع شبکه DGPS/RTK قطعا بر اهمیت و بازدهی آن می‌افزاید. این ارقام تنها مربوط سال نخست بهره‌برداری از پروژه است و هم اکنون کشور ترکیه، سالانه مبالغ بسیار هنگفتی را بدلیل استفاده از چنین زیرساختی در پروژه‌های مختلف عمرانی و غیر عمرانی خود، صرفه‌جویی می‌کند. منافع این پروژه تنها منحصر به منافع مالی نیست. مثلا در حوزۀ خلیج‎فارس سامانه‌ای به نام MENAS (مِناس) با سرمایه‌گذاری کشور امارات متحده عربی و توسط انگلستان ایجاد شده است که برای شناورها اطلاعات ارسال می‌کنند. اگرچه خدمات این سامانه به طور رایگان در اختیار شناورها قرار می‌گیرد، ولی با توجه به عدم حضور سامانه مشابه در سواحل ایران و بی‌رقیب بودن MENAS، راه برای استفاده سیاسی از منافع چنین سامانه‌ای باز خواهد بود. سازمان نقشه‌برداری با ایجاد زیرساخت شبکه ملی DGPS/RTK امکان ایجاد سامانه‌های مشابه فوق را خواهد داشت که با توجه به گستردگی خط ساحلی جنوب کشور می تواند بسیار قدرتمندتر از این سامانه به کاربران سرویس‌دهی نماید.

 

اجزای شبکه ملی DGPS/RTK (شبکه ملی DGPS/RTK کشور) عبارتند از:

۱٫ ایستگاه های مرجع یا دائمی

GPS/GNSS 1.1. زیرساخت فیزیکی ایستگاه

۱٫۲٫ خدمات پایه شامل برق و تلفن

۱٫۳٫ تجهیزات سخت‌افزاری ایستگاه

۱٫۳٫۱٫ گیرنده و آنتن

GPS/GNSS 1.3.2. تجهیزات مخابراتی

۱٫۳٫۳٫ تجهیزات جانبی

۲٫ مرکز پردازش، کنترل و مانیتورینگ

۲٫۱٫ نرم‌افزارهای پردازش، کنترل و مانیتورینگ

۲٫۲٫ تجهیزات سخت‌افزاری مرکز

۳٫ ارتباطات مخابراتی

۳٫۱٫ ارتباطات مخابراتی و پهنای باند مرکز پردازش، کنترل و مانیتورینگ

۳٫۲٫ ارتباطات مخابراتی ایستگاه‌های دایمی

۴٫ کاربران

۴٫۱٫ ارائه سرویس

۴٫۲٫ پشتیبانی تصویر

 

هدف پایه ای این پروژه عبارتست از اجرای کامل یک سامانه موقعیت یابی و ناوبری بسیار دقیق در تمام سطح کشور. دقتی که در حال حاضر برای کاربران این شبکه قابل حصول است، برای برخی کاربردها نظیر کاربردهای عمرانی و نقشه‌برداری دقیق در سطح سانتیمتر و برای برخی کاربردهای دیگر نظیر ناوبری در سطح چند دسیمتر است. برای تبیین بهتر این هدف کافیست بدانیم برخی از مهمترین نتایج این پروژه شامل موارد زیر خواهد بود:

• موقعیت یابی دقیق آنی در حد چند سانتی متر به صورت آنی

• صرفه جویی زمانی و تسریع در انجام پروژه های عمرانی اعم از راه سازی، سد سازی، تهیه نقشه و غیره

• کاهش زمان و هزینه پیاده سازی و اجرای پروژه¬های نفت و گاز اعم از خطوط لوله و گاز

• تهیه نقشه های شهری و کاداستر بزرگ مقیاس و دقیق

• به روز رسانی نقشه ها و داده های مکانی در سیستمهای اطلاعات جغرافیایی( GIS) و مدیریت بحران

• تامین زیرساخت لازم برای منظومه اطلاعات مکانی کشور

• تهیۀ نقشه ها و چارتهای دقیق دریائی به منظور طراحی و اجرای پروژه ها و سازه¬های دریائی و ناوبری دریائی

• موقعیت یابی در طرحها و پروژه های دریائی ازقبیل ایجاد و احداث سکوهای نفت و گاز و لوله گذاری در کف دریا

• ناوبری و موقعیت یابی دقیق شناورها در محدودۀ پوشش مخصوصاً در بنادر و لنگرگاه ها

• ردیابی وسایل نقلیه (مورد استفادۀ برای نیروهای امنیتی و انتظامی)

• پایش آنی حرکات پوستۀ زمین مانند نشست زمین و لرزه نگاری (مورد استفاده در مدیریت بحران)

• بومی سازی سامانۀ مورد نظر و پدافند غیر عامل در ناوبری دریائی

بسیاری از پروژه های کشور در بخش های مختلف فوق الذکر نیازمند چنین زیرساختی هستند تا اولا در فاز طراحی برآورد دقیقی از جزئیات روند و مراحل انجام کار داشته باشند ثانیا با داشتن این زیرساخت در تمامی مراحل اجرایی از دقت و سرعت فوق العاده یک سامانه دقیق تعیین موقعیت بهره گرفته و بتوانند پروژه مورد نظر را با صرفه جویی در زمان و هزینه به اتمام برسانند.

همچنین با توجه به ظهور بسیاری از تکنولوژی های نوین نظیر ادوات فوق مدرن کشاورزی، سیستم های کنترل ادوات راهسازی و عمرانی، دستگاه های به روز رسانی آنی وضعیت ثبت املاک و کاداستر، سیستم های بسیار دقیق نشست و برخاست هواپیما با قابلیت کارکرد در شرایط بد جوی، سیستم های ردیابی دقیق پلیسی، سیستم های دقیق پایش منابع طبیعی و جنگلداری و … که همگی بر اساس استفاده از چنین سامانه هایی طراحی و تولید شده اند، می توان با بکارگیری چنین سیستمی، زمینه را برای استفاده از تمامی تکنولوژی های روز دنیا آماده نمود.

وجود چنین سامانه ای سبب سهولت و سرعت گردآوری اطلاعات برای سیستم های اطلاعات مکانی جهت ایجاد یک مدیریت یکپارچه و کارآمد است. سازمان¬ها و شرکتهای آب وفاضلاب، برق، گاز و تلفن، اداره کاداستر و ثبت املاک، شهرداری ها و سازمان های دیگری که معمولا از سیستم های اطلاعات مکانی بهره می گیرند، می توانند با استفاده از تعیین موقعیت دقیق آنی، ویژگی¬ها، ساختمان ها و خطوط انتقال آب، فاضلاب، برق، گاز، تلفن و غیره را برداشت و مدیریت نمایند.

با توجه به گستره شبکه ایستگاه‌های دایمی کشور، به منظور استفاده بهینه و ایجاد پوشش مناسب سرویس RTK با دقت چند سانتیمتری، سازمان نقشه‌برداری کشور اقدام به ارائه سرویس VRS در چندین استان کشور نموده است. بر این اساس کاربران با استفاده از این سرویس امکان حصول به دقت یکنواخت و بالا در سراسر مناطق تحت پوشش شبکه را دارند. در حال حاضر استان‌های تهران، البرز، خراسان رضوی و جنوبی، آذربایجان شرقی و بخش‌هایی از استان‌های مازندران و خراسان جنوبی تحت پوشش سرویس VRS سازمان قرار دارند. بر اساس سیاستگذاری سازمان نقشه‌برداری کشور مبنی بر تقویت شبکه ایستگاه‌های دایمی GNSS کشور، به تدریج اکثر شهرهای کشور تحت پوشش این سرویس قرار می گیرند.

 

 

 

 

| شمیم | به معنی “شبکه ملی یکپارچه ملک” بوده و برای اهداف نقشه برداری کاداستر بادقت ۵ سانتیمتری با ارتباط با ایستگاه های ثابت و برداشت آنی که با ارتباط مخابراتی و سیم کارت های متصل شده بر روی دستگاه های متحرک (روور) و در راستای پیاده سازی قانون حدنگار و یکپارچه سازی نقشه های کلی انجام میابد. در ادامه این طرح تمامی ارگان ها و ادارات و حتی نقشه برداران نظام مهندسی نیز با استفاده از امکانات شمیم و با ایجاد ارتباط و مجوزهای قانونی اقدام به برداشت آنی قطعات خواهد شد

.

 

سامانه شمیم گام بزرگی در راستای تهیه نقشه های ارتفاعی مسطحاتی با سرعت بالا است که دقت سندهای صادره را بالا خواهد برد.

از مزایای |طرح شمیم| ایجاد شبکه ملی نقشه برداری است، که از این پس تمامی ارگان ها و سازمان ها می توانند به جهت دقت بالای سیستم با ارتباط با این شبکه نقشه دقیق تهیه نمایند، که دارای دقت مطالعاتی بسیار بالایی است و به جهت آنلاین بودن و داشتن سیم کارت روی دستگاه های سیار اطلاعات و مختصات به صورت آنلاین به مرکز ارسال می گردد. از اهداف عمومی کارهای مطالعاتی ژئودینامیکی و زمین شناسی میکروژئودوی و مطالعات جابجایی گسل و سدها و سازه های بزرگ می باشد.

همچنین نقشه های دقیق مسطحاتی و کاداستر با دقت زیر ۵ سانتیمتر است که به صورت همزمان است که با تحویل دستگاه‌های روور (سیار) در سطح استان به تعداد نقشه برداران، به سرعت نقشه برداری افزوده خواهد شد. که با برنامه های دقیق و از پیش تعیین شده بتوان به اهداف ماده ۹ و ۱۰ قانون حدنگار برسیم

.

از مزایای این سامانه این است که تثبیت موقعیت املاک در کاداستر دقیق تر و صحیح تر خواهد شد. و باعث جلوگیری از تداخل و تعارض املاک می گردد. و در عمل استقرار پلاک های ثبتی در موقعیت جهانی صحیح تر خواهد بود. و سامانه جامع املاک و کاداستر دقیق تر، مطمئن تر و جامع ترخواهد بود. و نقش مهمی در اجرای بهینه قانون کاداستر و حد نگاری دارد.

از مزایای دیگر این روش، استفاده از آن در مواقع بحران از جمله سیل، زلزله و جنگ است. که با از بین رفتن حد فاصل بین املاک و پلاک های ثبتی، میتوان از اطلاعات و مختصات دقیق و مطمئن روش فوق، حد فاصل و موقعیت املاک را با دقت بسیار بالایی احیاء نمود و از هرگونه تضییع حقی جلوگیری کرد.

با اجرای این طرح امکان استفاده کاربران ثبتی و افراد ذیصلاح از سرویس ها و خدمات این طرح با بهره گیری از گیرنده های GPS فراهم خواهد شد و کاربران می توانند عوارض و گوشه ها املاک را با دقت مناسب برداشت و تصیحات لازم را از سامانه مربوط دریافت نمایند. با استقرار این شبکه در تکمیل طرح کاداستر خصوصا کاداستر زراعی و روستایی تسریع می گردد.

 

 

تعیین مختصات دقیق ایستگاه‌‌های |سامانه شمیم| توسط سازمان نقشه‌‌‌برداری کشور

در راستای همکاری سازمان نقشه‌‌‌برداری کشور و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، تعیین مختصات دقیق ایستگاه‌‌های سامانه شمیم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور توسط اداره ژئودزی و ژئودینامیک سازمان نقشه‌‌‌برداری کشور صورت گرفت.

تعیین مختصات دقیق ایستگاه‌‌های سامانه شمیم توسط سازمان نقشه‌‌‌برداری کشور

به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه‌‌‌برداری کشور، به نقل از اداره ژئودزی و ژئودینامیک در راستای همکاری بین سازمان نقشه‌برداری کشور و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، مختصات 143 ایستگاه |سامانه شمیم| سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در چندین بازه زمانی به روزرسانی و در چارچوب مختصات مرجع جهانی ITRF2014 و همچنین در مبنای مسطحاتی ملی IRGD2010 محاسبه و ارائه شده است.

برای محاسبه مختصات ایستگاه‌های سامانه شمیم در چارچوب مختصات مرجع جهانی ITRF2014، از نرم‌افزار GAMIT/GLOBK نسخه 10.7 با اتصال به 16 ایستگاه جهانی IGS و ایستگاه‌های شبکه دائمی ژئودینامیک و GNSS ایران استفاده شده است.

همچنین محاسبه مختصات ایستگاه های |سامانه شمیم |در مبنای مسطحاتی ملی از استراتژی مشابه نحوه تعیین مختصات ایستگاه‌های شبکه‌‌های مبنایی کشور در مبنای مسطحاتی ملی به‌کار گرفته شده است. در این روش مختصات نقاط در مبنای مسطحاتی ملی با اعمال پارامترهای ترانسفورماسیون و مدل تغییرشکل منطقه به مختصات حاصل از پردازش داده‌ها در چارچوب مختصاتی مرجع ITRF با استفاده از نرم‌افزار علمی GAMIT/GLOBK تعیین می‌شود.

شایان ذکر است شبکه ایستگاه‌های دائمی ژئودینامیک و GNSS سازمان نقشه‌برداری کشور در سال 1383 ایجاد و فاز اول آن شامل 106 ایستگاه در اوایل دی ماه 1385 به بهره‌برداری رسید.

در سال 1392 سازمان نقشه‌برداری کشور، فاز دوم تکمیل شبکه ایستگاه‌های دائمی تکمیل و گزارش مربوط به نتیجه پردازش جدید 125 ایستگاه این شبکه را در چارچوب مختصات  ITRF2014 ارائه داد.

گفتنی است یکی از مهمترین وظایف سازمان نقشه‌برداری کشور به عنوان نهاد متولی امور نقشه و اطلاعات مکانی، ایجاد، حفظ و گسترش شبکه‌های مبنایی به عنوان چارچوب مرجع ملی برای تهیه نقشه‌های قابل اتصال از مناطق مختلف کشور، انجام پروژه‌های نقشه‌برداری، عمرانی، اکتشافی و بسیاری دیگر است. از این رو این سازمان از گذشته اقدام به ایجاد و گسترش شبکه‌های مبنایی ژئودزی، ترازیابی دقیق و گرانی‌سنجی با دقت و درجات مختلف در سطح کشور کرده است، به‌طوریکه امروزه تمامی نقشه‌ها و پروژه‌های نقشه‌برداری کشور با اتصال به این نقاط مبنایی تهیه می‌‌شوند.

با پیشرفت تکنولوژی و افزایش پوشش ماهواره‌های تعیین موقعیت، ایجاد شبکه ایستگاه‌های دائمی در کشورهای مختلف گسترش یافت.